Geloofsactiviteiten
Het zo goed mogelijk beoefenen van hun geloof had voor de Getuigen ook tijdens hun gevangenschap de hoogste prioriteit. Bij iedere gelegenheid hadden ze gesprekken over het geloof. Omdat de Bijbelonderzoeksters binnen het kamp meestal zonder bewaking waren, lukte het ze om regelmatig met het geloof bezig te zijn. Zo konden ze bijvoorbeeld voor de maaltijden een gebed uitspreken. Het lukte de geloofsgemeenschap ook om de inhoud van hun geloofsopvattingen die ze zich konden herinneren, op papier te zetten.1PA, interview Huisman, Gerdina, 15-10-2002. Door het maken van afschriften op schrijfmachines in de kantoren zou het de Duitse geloofszusters gelukt zijn om kopieën van Wachttorenlectuur te vervaardigen. Toos Berkers verborg een bijbel in haar strozak en ook de brochure ‘De vijfde kolonne’.2PA, interview Berkers, Toos, 16-10-2002. Omdat de overige Hollandse geïnterviewden zich dit feit niet kunnen herinneren zouden deze religieuze geschriften verward kunnen zijn met die welke Ravensbrück waren binnengesmokkeld. Het feit dat Toos Berkers zich herinnert dat ze de bijbel van de bakker uit St.-Lambrecht had gekregen spreekt dit echter tegen. Het schijnt vast te staan dat bijbelse geschriften in beide concentratiekampen circuleerden.
‘We hebben in Oostenrijk vaak gezongen’3WTA Emmen, interview Volp, Froukje, 31-08-1995. berichtte Froukje Volp. Hiermee doelde ze op religieuze hymnen, de zogenaamde Koninkrijksliederen, die in het concentratiekamp St.-Lambrecht werden gezongen. Gerdina Huisman leerde in het kamp al de liederen, die ze voorheen nog niet kende, doordat de vrouwen van verschillende nationaliteiten in hun moedertaal God op deze manier loofden. Deze gezangen werden naderhand door de kampleiding verboden.4PA, interview Hoogers-Elbertsen, Jans, 16-10-2002.
Ofschoon het voor de reeds jarenlang vastzittende Getuigen moeilijk was om zonder kalender5Jehovah’s Getuigen vieren het ‘Gedachtenismaal’ op 14 Nisan na zonsondergang, volgens de berekening van de joodse kalender die in de eerste eeuw werd gebruikt. De maand Nisan begon met zonsondergang, zodra de maansikkel na de nieuwe maan die het dichtst bij de dag- en nachtevening kwam in Jeruzalem zichtbaar was. de gedenkdag aan de dood van Christus te achterhalen, lukte het de vrouwen om de ‘Gedachtenisviering’ te houden. Ook konden ze via contacten van buiten de symbolische gaven, het brood en de wijn, bemachtigen.6PA, interview Hoogers-Elbertsen, Jans, 16-10-2002; WTA Emmen, interview Volp, Froukje, 31-08-1995.
De Bijbelonderzoeksters hadden in het kamp dikwijls Bijbelse gesprekken. Toch voelden ze dat ze te weinig ‘geestelijk voedsel’ hadden. De oudere geloofsleden werden vaak door de jongere geraadpleegd in verband met Bijbelinterpretatie.7PA, interview Hoogers-Elbertsen, Jans, 16-10-2002.
Voor zover mogelijk benutten de Getuigen van Jehovah vooral de homogeniteit van de groep om elkaar door Bijbelse gesprekken te steunen en moed in te spreken. Andere religieuze activiteiten, zoals pogingen om het keukenpersoneel te bekeren, werden eveneens ondernomen. Echter zonder resultaat. Het staat vast dat de in St.-Lambrecht gevangen Bijbelonderzoeksters overeenkomstig hun religie en binnen hun beperkte mogelijkheden, getuigenis van hun geloof hebben afgelegd.
Lees verder →